วิธีสังเกตอาการและดูแลน้องหมาเป็นโรคไตเรื้อรัง

โรคไต หนึ่งในภัยเงียบของน้องหมาและน้องแมว ซึ่งเกิดขึ้นจากหลากหลายสาเหตุ หากว่าเราตรวจพบว่าน้องหมาเป็นโรคไตแล้ว ควรดูแลอย่างใกล้ชิด โดยให้พาไปพบสัตวแพทย์เป็นประจำ รวมถึงการเลือกอาหารที่เหมาะสม เพื่อยืดอายุของน้องหมาให้ยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตที่ดีจวบจนวันสุดท้ายของชีวิต 

โรคไตในสุนัขคืออะไร?

โรคไตเป็นหนึ่งในภัยเงียบ ไม่ว่าจะคนหรือสัตว์เลี้ยง ก็ต่างเสี่ยงโรคไตด้วยกันทั้งนั้น ซึ่งโดยส่วนมากมักเกิดจากการกินอาหารที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะเจ้าของที่ให้น้องหมากินอาหารคนที่มีการปรุงรสอยู่เป็นประจำ 

อันที่จริง เมื่อน้องหมาอายุมากขึ้น สัตวแพทย์จะแนะนำให้ตรวจสุขภาพประจำปีทุกปี ซึ่งหนึ่งในนั้นคือการตรวจการทำงานของไต เพื่อดูว่ามีปัญหาและมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคไตหรือไม่ จะได้ทำการรักษาและดูแลอย่างใกล้ชิดมากยิ่งขึ้น 

อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องน่าเศร้าที่เจ้าของสัตว์เลี้ยงหลายคน ไม่ได้ตรวจร่างกายให้น้องหมาและน้องแมวเป็นประจำทุกปี ดังนั้น กว่าที่โรคไตจะแสดงอาการ ไตก็ถูกทำลายไปแล้วกว่า 75% ซึ่งอยู่ในระยะท้าย ๆ ของโรค บางตัวจึงทำได้แค่ประคับประคองอาการเท่านั้น

ประเภทของโรคไตในสุนัข

สำหรับโรคไตในสุนัขสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทคือ 

1. แบบเฉียบพลัน เป็นภาวะที่ร่างกายของน้องหมาเกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างเฉียบพลันและรวดเร็ว เช่น ขาดน้ำ รับสารพิษที่มีผลต่อไต เสียเลือด เครียดจากการผ่าตัด และปัจจัยอื่น ๆ ซึ่งเป็นภาวะเสี่ยงต่อการเสียชีวิต แต่ก็สามารถรักษาให้หายขาดได้ 
2. แบบเรื้อรัง มักเกิดจากระบบไตได้ถูกทำลายทีละน้อย หรือไม่ได้รับการรักษาโรคไตแบบเฉียบพลันอย่างถูกต้อง หากว่าเป็นประเภทเรื้อรัง จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้

สาเหตุของโรคไต

สาเหตุของการที่น้องหมาเป็นโรคไตสามารถเกิดได้หลากหลายสาเหตุ ดังต่อไปนี้ 

• อายุ น้องหมาก็เหมือนกับคน ที่เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น อวัยวะต่าง ๆ ก็จะเริ่มเสื่อมถอยหรือทำงานได้น้อยลงกว่าเดิม ซึ่งน้องหมาที่อายุมากกว่า 7 ปี จะเสี่ยงเป็นโรคไตมากขึ้น โดยเฉพาะหากไม่ได้รับการดูแลด้านโภชนาการที่ดีพอ 
• สายพันธุ์ น้องหมาบางสายพันธุ์จะเสี่ยงเป็นโรคไตมากกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ เช่น เยอรมันเชฟเฟิร์ด, บลูเทอร์เรียร์, ชาเป่ย, อิงลิช ค็อกเกอร์ สแปเนียล, บ็อกเซอร์, เวสต์ไฮต์แลนด์ไวต์เทร์เรียร์, แควาเลียร์คิงชาลส์สแปเนียล 
• ยา น้องหมาที่กินยาเป็นเวลานาน หรือกินยาที่ไม่เหมาะสม ปราศจากการแนะนำจากสัตวแพทย์ ก็อาจส่งผลกระทบต่อไตได้เช่นเดียวกัน 
• โรคและความผิดปกติในร่างกาย ที่ส่งผลต่อภาวะไตวาย อย่างเช่น โรคความดันโลหิตสูง การติดเชื้อต่าง ๆ โรคมะเร็ง โรคหัวใจวาย โรคนิ่ว 
• อาหาร การรับประทานอาหารที่เป็นโปรตีนคุณภาพต่ำ ขนมที่มีโซเดียมสูง และฟอสฟอรัสสูงจนเกินไป ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน หรือการกินอาหารคน ก็เป็นสาเหตุของโรคไตได้เช่นเดียวกัน

การสังเกตอาการโรคไต

สำหรับใครที่ไม่แน่ใจว่าน้องหมาเป็นโรคไตหรือเปล่า ทางที่ดีให้นำน้องไปตรวจสุขภาพประจำปีเป็นประจำ เพื่อตรวจสอบภาวะไตเสื่อมที่เราไม่สามารถสังเกตได้จนกว่าไตจะถูกทำลายไปเกินครึ่งแล้ว ซึ่งหากว่าน้องหมามีอาการดังต่อไปนี้ แนะนำให้ไปรีบพบแพทย์โดยด่วน เพื่อทำการรักษาและดูแลอย่างถูกวิธี

• เบื่ออาหาร ไม่อยากกินอาหารที่เคยชอบกิน 
• น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ 
• ขนร่วงผิดปกติ 
• ซึม ไม่ค่อยร่างเริง หรือว่าเล่นเหมือนแต่ก่อน 
• ปัสสาวะบ่อย หรือไม่ปัสสาวะเลย 
• ดื่มน้ำเยอะจนผิดปกติ
• มีกลิ่นปาก หรือมีแผลในช่องปาก 
• ท้องเสีย อุจจาระมีสีดำสนิท หรือมีเลือดปน 
• เหงือกซีด 

วิธีดูแลน้องหมาเป็นโรคไต

หากตรวจพบว่าน้องแมวเป็นโรคไตเรื้อรัง สิ่งที่เราทำได้ก็คือ การประคับประคองอาการและดูแลอย่างใกล้ชิด เพื่อให้น้องหมามีอายุยืนยาว และอยู่กับเราไปนาน ๆ 

• เลือกอาหารสำหรับน้องหมาเป็นโรคไตโดยเฉพาะ โดยเป็นสูตรที่มีโซเดียมต่ำ และห้ามให้น้องหมากินอาหารคนเป็นอันขาด เพราะอาหารคนมีการปรุงรสจัด ส่งผลให้ไตเสื่อมมากยิ่งขึ้น 
• มีน้ำสะอาดตั้งอยู่ตลอดเวลา ดูแลไม่ให้มีฝุ่นหรือสิ่งสกปรกตกลงไป นอกจากนี้ ให้ล้างชามน้ำและเปลี่ยนน้ำทุกวัน 
• หลีกเลี่ยงไม่ให้น้องหมาเครียด เพราะจะยิ่งทำให้อาการหนักมากยิ่งขึ้นได้ 
• พบสัตวแพทย์ตามนัด และหากว่ามีอาการผิดปกติให้รีบพบแพทย์โดยด่วน

ข้อควรรู้เกี่ยวกับอาหารของหมาที่เป็นโรคไต

สูตรอาหารสุนัขที่เป็นโรคไต

น้องหมาที่เป็นโรคไต สัตวแพทย์จะให้กินสูตรอาหารสำหรับโรคไตโดยเฉพาะ โดยจะเป็นอาหารที่มีการควบคุมปริมาณของโปรตีนให้อยู่ในระดับที่ต่ำกว่าอาหารสุนัขทั่วไป เพื่อลดการเกิดไนโตรเจน นอกจากนี้ยังลดปริมาณของฟอสฟอรัส เพื่อควบคุมปริมาณของฟอสฟอรัสในกระแสเลือด และลดปริมาณของโซเดียม เพื่อลดภาวะความดันโลหิตสูง 

อาหารต้องห้าม

นอกจากการห้ามไม่ให้น้องหมากินอาหารคนแล้ว เราไม่ควรให้กินเนื้อแดง นมและผลิตภัณฑ์จากนม เครื่องในสัตว์ โดยเฉพาะตับ ขนมปัง ขนมเค้ก และเบเกอรี รวมถึงไข่แดง และสุดท้ายคืออาหารแปรรูปต่าง ๆ 
 
ดูแลด้านโภชนาการให้น้องหมาที่มีโรคประจำตัว หรือป่วย ด้วยอาหารหมาป่วยสูตรเฉพาะโรคที่ PETClub ที่พร้อมช่วยดูแลสุขภาพ และโภชนาการของน้องหมาให้ดีกว่าเดิม พบกันได้ที่ PETClub กว่า 30 สาขาทั่วไทย หรือเลือกช็อปสินค้าสำหรับสัตว์เลี้ยงที่คุณรักผ่านช่องทางออนไลน์ได้เลย


ข้อมูลอ้างอิง

1. โรคไตในสุนัข ภัยเงียบที่เจ้าของไม่ควรมองข้าม. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.jomopetfood.com/dogs/dogs-disease/dogs-and-kidney-disease/   
2. โรคสุนัข-โรคไตในสุนัข. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.hills.co.th/dog-care/healthcare/kidney-disease-in-dogs   
3. ภาวะไตวายในสัตว์เลี้ยง (Kidney Failure หรือ Renal Failure). สืบค้นเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.baanlaesuan.com/166080/pets/health/kidney-failure 
4. เมื่อสุนัขหรือแมวเป็นโรคไต. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 จาก http://rtbcenter.com/new/th/2017/02/22/2296/ 
5. วิธีเตรียม อาหารปรุงเองสำหรับสัตว์ป่วยโรคไต. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.baanlaesuan.com/162210/pets/food/kidney-disease